به گزارش پایگاه خبری تحلیلی سیب و سوران؛ علی دانشمند کارشناس مسائل اجتماعی سیب و سوران در یادداشتی نوشت: در جهان امروز، سرعت تحولات به‌اندازه‌ای است که بی‌توجهی به مطالعه، نوعی عقب‌ماندگی داوطلبانه تلقی می‌شود. کتاب، امکان می‌دهد تا انسان از تجربه چند نسل پیش از خود بهره‌مند شده و بدون تکرار خطاهای گذشته، به سمت آینده‌ای روشن‌تر گام بردارد.
کتاب‌خوانی همچنین نیرویی آرام اما ماندگار در اصلاح سبک زندگی است؛ چراکه هر کتاب خوب، آینه‌ای است که انسان را به بازنگری در رفتار، باور و انتخاب‌هایش دعوت می‌کند.
کتاب؛ سرمایه‌ای کم‌هزینه اما پربازده
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های کتاب این است که با کمترین هزینه، بیشترین بازده فرهنگی را ایجاد می‌کند. یک جلد کتاب می‌تواند زندگی فردی را متحول سازد، مهارت‌های او را افزایش دهد و قدرت تحلیلش را چندین برابر کند.
از سوی دیگر، کتاب‌خوانی در جامعه موجب کاهش آسیب‌های اجتماعی می‌شود. هرچه سطح سواد رسانه‌ای و فرهنگی مردم بالاتر باشد، احتمال فریب‌خوردن از شایعات و جریان‌های انحرافی کمتر خواهد شد.
در بسیاری از کشورها، خانواده‌ها کتاب را همچون نانِ فرهنگی خانه خود می‌دانند. این الگو می‌تواند در ایران نیز تقویت شود؛ به‌ویژه در استان‌هایی مانند سیستان و بلوچستان که ظرفیت‌های ذهنی و انگیزه‌های جوانان مثال‌زدنی است.
نهادهای فرهنگی نیز باید به‌جای اجرای برنامه‌های مقطعی، به سمت سیاست‌گذاری پایدار حرکت کنند. ایجاد باشگاه‌های کتاب‌خوانی، حمایت از نویسندگان بومی و برگزاری نشست‌های نقد کتاب از جمله اقداماتی است که می‌تواند موج مطالعه را در جامعه زنده نگه دارد.
نقش نسل جوان در احیای فرهنگ کتاب‌خوانی
نسل جوان مهم‌ترین بازیگر عرصه کتاب‌خوانی است. جوانان به دلیل انرژی، کنجکاوی و قدرت تحلیل بالا می‌توانند موتور محرکه حرکت فرهنگی در جامعه باشند. اگر این ظرفیت به‌درستی هدایت شود، تحولی بزرگ در سبک مطالعه و نوع نگاه جامعه رخ خواهد داد.
دانش‌آموزان و دانشجویان، با همراهی مدارس و دانشگاه‌ها، باید به کتابخانه‌ها نزدیک‌تر شوند. ایجاد پویش‌های مطالعاتی، مسابقات کتاب‌خوانی و معرفی نویسندگان شاخص ایران و جهان می‌تواند جذابیت کتاب را برای آنان افزایش دهد.
همچنین نقش رسانه‌ها، به‌ویژه رسانه‌های محلی مانند عصر هامون، در برجسته‌سازی اهمیت مطالعه بسیار مؤثر است. رسانه می‌تواند با معرفی کتاب‌های مفید، گفت‌وگو با نویسندگان و تهیه گزارش‌های میدانی از وضعیت کتاب‌خوانی، این موضوع را به مطالبه عمومی تبدیل کند.
از طرف دیگر، توسعه فضای مجازی فرصت تازه‌ای برای مطالعه ایجاد کرده است. کتاب‌های الکترونیکی و صوتی توانسته‌اند فاصله میان جوانان و کتاب را کمتر کنند. بهره‌گیری از این ظرفیت، مکمل کتاب‌های چاپی خواهد بود، نه جایگزین آن.
فرهنگ کتاب‌خوانی زمانی نهادینه می‌شود که از سطح شعار فاصله گرفته و به رفتار روزانه مردم تبدیل شود. این مسیر نیازمند هم‌افزایی میان خانواده، مدرسه، رسانه و نهادهای فرهنگی است.
در نهایت، کتاب‌خوانی نه‌تنها یک رفتار فرهنگی، بلکه نوعی سرمایه‌گذاری برای آینده است؛ آینده‌ای که در آن، جامعه‌ای دانا، باانگیزه و توانمند شکل خواهد گرفت.
